Je hoeft je nooit meer af te vragen, ‘Hoe schrijf je dit ook alweer?’
In het taalsnoepje maak ik je wegwijs in de wondere wereld van de Nederlandse spelling.
Vandaag is het blue monday ofwel de dag waarop we ons met recht en reden ongelukkig mogen voelen. Maandag baaldag dus – maar dan in het Engels.
Maar hoe schrijven we dat dan, een samenstelling met een Engels woord erin? Alles aan elkaar, gewoon los (de Engelse ziekte noemen we die) of toch een streepje?
We gaan ‘ns kijken! 9 regeltjes en je hoeft nooit meer te twijfelen.
- Als de samenstelling gewoon ook in het Nederlands gebruikt wordt, dan schrijven we alles aan elkaar. Dit doen we ook met woorden die uit drie delen bestaan. Je mag een koppelteken gebruiken als je woord er zo leesbaarder door wordt. Voorbeelden zijn:
- voicemail, businessclass, sciencefiction, humanresourcesafdeling, publicrelationsbureau
- reality-tv, body-art, fairtrade-label
- Dit doen we ook als een lid van de samenstelling een Nederlands woord is. Voorbeelden zijn:
- awardwinnaar, muziekaward, indoorbaan
- We gebruiken altijd een streepje bij een klinkerbotsing en bij een samenstelling waarbij het eerste lid een letter, cijfer of symbool is. Voorbeelden zijn:
- e-mail, trade-union, audio-interface
- Als beide delen van de samenstelling gelijkwaardig zijn, dus als je in principe van plaats kunt verwisselen, dan schrijven we een streepje. Dat blijft ook in afleidingen hiervan behouden. Voorbeelden zijn:
- gin-tonic, rock-‘n-roll, singer-songwriter
- rock-‘n-rollen
- Let op, als de woorden eigenlijk onder punt 4 vallen, maar zo goed als ingeburgerd zijn bij ons, dan schrijven we ze toch aaneen. Voorbeelden zijn:
- byebye, fiftyfifty, walkietalkie
- In samenstelling met no, non of een Engels partikel gebruiken we een streepje. Voorbeelden zijn:
- non-profit, no-nonsense, lay-out, back-upbestand
- Uitzonderingen zijn: pullover, countdown, feedback, playback
- Combinaties van bezitsvorm, rangtelwoord of bijvoeglijk naamwoord met een zelfstandig naamwoord worden los geschreven. Voorbeelden zijn:
- writer’s block, first lady, intensive care, low budget
- Een gelegenheidsontlening, die we dus eventjes lenen uit het Engels, maar eigenlijk niet echt in het Nederlands gebruiken, schrijven we gewoon in het Engels, los dus. Maak deze samenstelling cursief in je tekst. Voorbeelden zijn:
- designer baby, five o’clock tea, world wide web
- Tot slot schrijven we Engelse functiebenamingen ook gewoon los. Voorbeelden zijn:
- chief executive officer, account manager